چکیده:

تقوا و پرهیزکاری نقش اساسی در حوزه‌ی توسعه و عمران و آبادی دارد. اگر تقوا به‌درستی و با نظامِ خاص خود در تمام حیطه‌ها به‌ویژه در حیطه‌ی عمران و آبادی رعایت گردد، طبعاً تا حدّ بسیار زیادی جلوی خیلی از مشکلات مانند: بی‌عدالتی، بی‌برکتی و... گرفته خواهد شد. تقوا یک نیروی کنترل درونی است که انسان را در برابر طغیان شهوات، حفظ می‌کند و یک مفهوم عام و فراگیر است که شامل انواع تقوا می‌شود و معیار فضیلت و مقیاس سنجش او در اسلام محسوب می‌شود. عُمْرَان نیز به معنای سازه و ساختمان‌سازی و در معنای آبادی و آبادانی به‌کار رفته است؛ زیرا با سازه‌های بشری است که آبادی تحقق می‌یابد. به‌عبارت‌دیگر عمران و آبادی یعنی ساخت‌وساز و تعمیر، در محیطی چارچوب دار که افراد آن هدف خاصی را دنبال می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه‌ی تقوا و عمران و آبادی و تأثیر مهم آن بر رشد و توسعه مادی و زمینه‌سازی برپایی نظام اجتماعی امانت‌دار و عدالت‌پرور و نیز باهدف پاسخگویی به شبهات درباره‌ی رابطه‌ی عمران و آبادی و همچنین در جهت تقویت فرهنگ تقوا در عمران و آبادی که سفارش خدواند و معصومین (ع) است، نگاشته شده تا علاوه بر حل معضلِ بی‌تقوایی در عمران و آبادی، مسئله‌ی رعایت فرهنگ تقوا در عمران و آبادی را نهادینه کند. به‌منظور دستیابی به اهداف، پژوهش به‌صورت آمیزه‌ای و تلفیقی از نقلیِ وحیانی و روایات است که در آن داده‌های پژوهشی به روش اسناد نوشتاری و نرم‌افزارهای علمی و داده‌پردازی توصیفی تحلیلی، به مسائلی مانند: اصول اعتقادی و عملیِ عمران و آبادی با تکیه‌بر تقوا و آثار دنیوی و اخرویِ عمران و آبادی با تکیه‌بر تقوا و به آسیب‌های اجتماعی و عقیدتی و راهکارهای مقابله با آسیب‌های بی‌تقوایی در عمران و آبادی پرداخته‌شده است. با توجه به آیات و روایات، بین تقوا و عمران و آبادی رابطه‌ی معناداری وجود دارد و عمران تنها به شکل مادی و سازه‌های ظاهری نیست، بلکه کارهای صنعتی، تربیتی و حتی حضور وزندگی در یک مکان نیز از اشکال عمران و آبادی به‌حساب می‌آید. کلیدواژه: آبادی، ایمان، تقوا، توسعه، ثقلین، عمران.